Βιταμίνη D: η βιταμίνη του ήλιου

Τί είναι;

Αν και όλοι τη ξέρουμε ως βιταμίνη, επιστημονικά η βιταμίνη D θεωρείται ορμόνη. Παράγεται στο σώμα μας κατά κύριο λόγο μέσω της έκθεσής μας στην ηλιακή ακτινοβολία και συμβάλλει στη γενικότερη καλή υγεία του οργανισμού.

Που την βρίσκω;

– Ήλιος. Όπως είπαμε παραπάνω, η κύρια πηγή της βιταμίνης D είναι ο ήλιος. Παράγεται όταν οι υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου (UVB) έρθουν σε επαφή με το δέρμα μας. Ο χρόνος έκθεσης που απαιτείται για τη σύνθεση της βιταμίνης D εξαρτάται από παράγοντες όπως είναι το χρώμα του δέρματος, η ηλικία, η εποχή, το γεωγραφικό πλάτος μιας χώρας και η αιθαλομίχλη.

– Ορισμένα τρόφιμα. Εάν ο ήλιος είναι υπεύθυνος για το 90% των αποθεμάτων της βιταμίνης D στον οργανισμό μας, το υπόλοιπο 10% προέρχεται από την κατανάλωση ορισμένων τροφών, όπως είναι τα λιπαρά ψάρια (πχ σολομός / σαρδέλα / σκουμπρί κ.ά), τα αυγά, το μουρουνέλαιο και κάποια εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως τα δημητριακά και τα γάλακτοκομικά προϊόντα.

Γιατί την χρειάζομαι;

1) Η υγεία των οστών – η έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει ραχίτιδα στα παιδιά ή οστεομαλακία και οστεοπόρωση στους ενήλικες
2) Η πρόληψη καταγμάτων από πτώση
3) Η προστασία και ενίσχυση των δοντιών
4) Η καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού και μυϊκού συστήματος
5) Η μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιοπαθειών, υπέρτασης, διαβήτη, αυτοάνοσων νοσημάτων (πχ σκλήρυνση κατά πλάκας, νοσήματα του θυρεοειδούς, ψωρίαση, ρευματοειδής αρθρίτιδα), εκφυλιστικά νοσήματα (πχ Αλτσχάϊμερ, Πάρκινσον) καθώς και όλων των ειδών καρκίνου

Μήπως έχω έλλειψη;

Δυστυχώς η έλλειψη της βιταμίνης D παρατηρείται έντονα ακόμα και σε πολύ ηλιόλουστες χώρες όπως για παράδειγμα στην Ελλάδα, στην Ιταλία και στην Ισπανία. Οι λόγοι μπορεί να είναι ένας ή περισσότεροι από τους παρακάτω:
– Η μειωμένη έκθεση στον ήλιο είτε από επιλογή, είτε λόγω εργασίας σε κλειστούς χώρους
– Η χρήση αντηλιακών
– Η μερική ή ολική κάλυψη του δέρματος λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων
– Η ηλικία. Αφενός οι ηλικιωμένοι τείνουν να περνούν περισσότερη ώρα σε εσωτερικούς χώρους, αφετέρου μεγαλώνοντας μειώνεται η ικανότητά τους να συνθέτουν βιταμίνη D (λόγω των λιγότερων «υποδοχέων» στο δέρμα τους), αλλά και να απορροφούν επαρκώς αυτήν που λαμβάνουν μέσω της διατροφής τους
– Το χρώμα του δέρματος – οι σκουρόχρωμες επιδερμίδες έχουν ανάγκη από περισσότερη έκθεση στον ήλιο
– Οι γυναίκες κατα τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του θηλασμού και μετά την εμμηνόπαυση
– Τα βρέθη που θηλάζουν
– Άτομα που πάσχουν από : Παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, υποπαραθυρεοειδισμό, ηπατική ανεπάρκεια, χρόνια νεφρική νόσο ή φλεγμονώδη εντερικά νοσήματα (πχ νόσος του Crohn, κοιλιοκάκη)

Πόση βιταμίνη D χρειάζομαι;

Για να δούμε την ποσότητα της βιταμίνης D στο σώμα μας, αρκεί μια απλή αιματολογική εξέταση. Βάσει αυτής και σύφωνα πάντα με τη γνώμη του θεράποντος ιατρού μας, θα αποφασιστεί εάν χρειάζεται η λήψη επιπρόσθετου συμπληρώματος βιταμίνης D και σε ποιά ποσότητα. Επειδή η βιταμίνη D αποθηκεύεται στο σώμα μας, η παρατεταμένη ή αλόγιστη χρήση συμπληρωμάτων ενδέχεται να έχει αντίθετα αποτελέσματα στην υγεία, ειδικά σε άτομα με άλλες ήδη υπάρχουσες νόσους. Τα κύρια συμπτώματα της τοξικότητας από υπερβολική λήψη βιταμίνης D είναι η υψηλή πίεση, ανορεξία, ναυτία, έμετος, νευρικότητα, αδυναμία, αυξημένα επίπεδα ασβεστίου, κ.ά.
Επομένως, η διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων βιταμίνης D είναι υψίστης σημασίας τόσο για τη βελτίωση της ήδη υπάρχουσας υγείας και ποιότητας ζωής όσο και για την πρόληψη πληθώρας νοσημάτων.

Ειρήνη Παππά | Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Msc Σακχαρώδης Διαβήτης | Εξωτερική Συνεργάτης Ομίλου LifeCheck
www.nutriexpert.gr | τηλ: 6976977705