Ολοι μας πολλές φορές δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε τα επώδυνα συναισθήματα που μπορει να βιώνουμε όπως η θλίψη, ο θυμός, ο φόβος, συναισθήματα κενού και απόρριψης. Ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύουμε και διαχειριζόμαστε καταστάσεις που μας επηρεάζουν εξαρτάται τόσο απο την ιδιοσυγκρασία μας όσο και απο τις εμπειρίες της ζωής που μας κάνουν να ερμηνεύουμε καθε τι που μας συμβαίνει με τον δικό μας μοναδικό τρόπο. Ακάλυπτες συναισθηματικές ανάγκες και τραυματικά βιώματα μας παγιδεύουν και ασυνείδητα μας προγραμματίζουν στο να βιώνουμε επαναλαμβανόμενα αυτές τις δυσλειτουργικές παγίδες που επιτίθενται στον εαυτό και αποτρέπουν την κάλυψη συναισθηματικών αναγκών και την επίτευξη των στόχων μας. Παρακάτω σας παραθέτω κάποιες απο τις παγίδες ζωής (σχήματα).
«Ποτέ δεν είμαι απόλυτα ικανοποιημένος»
Αυτή είναι η παγίδα των ανελαστικών στάνταρ. Αφορά εσωτερικευμένες πεποιθήσεις στις οποίες τα άτομα δίνουν έμφαση στην λεπτομέρεια και στην τελειομανία, έχουν αυστηρούς και άκαμπτους κανόνες σε πολλούς τομείς της ζωής τους και βιώνουν μια πίεση σχετικά με τον χρόνο και την αποδοτικότητα τους. Παγιδεύονται στο να βιώνουν συναισθήματα ανικανοποίητου,έντονη πίεση και θλίψη.
«Φοβάμαι την καταστροφή»
Αυτή είναι η παγίδα της ευαλωτότητας στον κίνδυνο και στην απειλή. Τα άτομα παρουσιάζουν ευαλωτότητα σε μια σειρά από αγχώδεις διαταραχές όπως οι κρίσεις πανικού μιας και βιώνουν ένα διογκωμένο και υπερβολικό φόβο ότι θα συμβεί κατι απειλητικό το οποίο δεν θα μπορούν να αποτρέψουν. Το αίσθημα της απειλής εκφράζεται με φόβους σχετικά με την υγεία του ατόμου, με την απώλεια ελέγχου ή και ανησυχίες που αφορούν την πιθανότητα να συμβεί ένα καταστροφικό συμβάν όπως το να πέσει ένα αεροπλάνο.
«Σε παρακαλώ, μην με αφήνεις»
Αυτή είναι η παγίδα της εγκατάλειψης όπου τα άτομα δυσκολεύονται να διαχειριστούν τον χωρισμό, τον αποχωρισμό και γενικά βιώνουν ένα συναίσθημα απόγνωσης για την αγάπη. Τα συναισθήματα είναι τόσο διογκωμένα που βυθίζουν τα άτομα σε συναισθήματα απόγνωσης, μοναξιάς και αβοηθητότητας. Σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία συχνά εγκαταλείπονται, βιώνοντας ως εκ τούτου συχνά τον αποχωρισμό και την αστάθεια στην ζωή τους.
«Ποτέ δεν γίνεται το δικό μου»
Αυτή είναι η παγίδα της υποτακτικότητας. Τα άτομα αυτά κάνουν υπερβολικές παραχωρήσεις καταστέλλοντας τις ανάγκες και τα συναισθήματα τους ιδιαίτερα αυτά που ορίζουν ως αρνητικά όπως ο θυμός. Θεωρούν ότι οι επιθυμίες και τα συναισθήματα τους δεν είναι σημαντικά, δυσκολεύονται στη λήψη αποφάσεων και έχουν χαμηλή εικόνα εαυτού. Ως αποτέλεσμα, συχνά βιώνουν συναισθήματα κενού και απογοήτευσης καθώς και εκδηλώνουν παθητικοεπιθετική συμπεριφορά.
«Είμαι ανάξιος, ανίκανος»
Αυτή είναι η παγίδα της Ελαττωματικότητας κατά την οποία τα άτομα παρουσιάζουν μια υπερβολική ευαισθησία στην κριτική, την απόρριψη και συχνά νιώθουν αισθήματα κατωτερότητας και ντροπής για τον εαυτό τους. Παρουσιάζουν μια αρνητική και διαστρεβλωμένη εικόνα για τον εαυτό τους που επηρεάζει τόσο αυτοεκτιμηση τους όσο και την λειτουργικότητα τους. Αποφεύγουν τις στενές διαπροσωπικές σχέσεις και βιώνουν συχνά συναισθήματα θλίψης και κενού.
Κατά την θεραπεία σχημάτων προσπαθούμε να εντοπίσουμε αυτά τα αρνητικά σενάρια ζωής που επαναλαμβάνονται, βοηθάμε το άτομο να τα ανατρέψει και να αναπτύξει μια υγιή εικόνα εαυτού. Μέσω της θεραπείας μαθαίνει να διαχειρίζεται επώδυνα συναισθήματα, επουλώνει τραυματικά βιώματα, αναπτύσσει ικανοποιητικές διαπροσωπικές σχέσεις και καλύπτει συναισθηματικές ανάγκες που θα φέρουν αισθήματα πληρότητας.
Γιακουμάκη Ουρανία (Bsc(Hons), Msc) | Μέλος της Διεθνούς Εταιρίας Θεραπείας σχημάτων ISST
Πιστοποιημένη Θεραπεύτρια και Επόπτρια Θεραπείας Σχημάτων | Μέλος του British Psychological Society
Ελ. Βενιζέλου 14-16, Αργυρούπολη | Τηλ.: 210 9631797