Σεξ: Η γνώση είναι δύναμη

Ζήσης Παπαθανασίου
Επ. Καθηγητής Γυναικολογίας – Σεξολόγος
Διευθυντής Ελληνικού Σεξολογικού Ινστιτούτου

Για πολλούς αιώνες και μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες η απόκτηση γνώσης σε οποιοδήποτε κομμάτι της ζωής μας ήταν αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας και επίπονης, πολλές φορές, εμπειρίας. Η εμπειρία αυτή αποκτιόταν μέσα από τη μαθητεία που μας παρείχε η οικογένεια ή το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Ένας υποψήφιος αγρότης διδασκόταν την τέχνη στους αγρούς από τους γονείς του και πριν από τα είκοσί του χρόνια γνώριζε καλά να σπέρνει και να θερίζει. Ένας κτίστης ή ένας μαραγκός χρειαζόταν περισσότερα χρόνια μαθητείας σ’ έναν καλό μάστορα κι ένας πρακτικός γιατρός θα έπρεπε να μαθητεύσει σ’ έναν καλό δάσκαλο μερικές δεκαετίες. Τα εργαλεία για κάθε τέχνη ήταν απλά και δεν συνοδεύονταν από πολύπλοκες οδηγίες χρήσης.
Σήμερα τα καθημερινά απλά «εργαλεία» της ζωής μας συνοδεύονται από βιβλίο οδηγιών χρήσης, είτε πρόκειται για ένα καινούργιο αυτοκίνητο είτε για έναν υπολογιστή, ένα κινητό τηλέφωνο ή ένα μίξερ. Αν δεν θέλετε να χαλάσετε τον υπολογιστή σας θα πρέπει να μελετήσετε καλά τις οδηγίες χρήσης, αφού πρώτα παρακολουθήσετε ένα σεμινάριο.

Το σεξ μπορούμε
να το μάθουμε
όπως μαθαίνουμε
μια ξένη γλώσσα.

Η ανάγκη για πληρέστερη γνώση γύρω από τη σεξουαλική συμπεριφορά εντοπίστηκε στη δυτική Ευρώπη πριν από μερικές δεκαετίες, με αποτέλεσμα την εισαγωγή στο σχολείο προγραμμάτων και μαθημάτων σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Τέτοια μαθήματα πραγματοποιούνται στις χώρες της Ενωμένης Ευρώπης, όχι όμως και στην Ελλάδα. Ελάχιστοι μαθητές στη χώρα μας έχουν την ευκαιρία να διδαχτούν τις βασικές γνώσεις γύρω από τη σεξουαλική συμπεριφορά στο σχολείο. Κι αυτό στην εποχή που ομάδες ειδικών στη δυτική Ευρώπη προβληματίζονται αν θα πρέπει να διδάσκονται οι μαθητές ασκήσεις αυνανισμού προκειμένου να γίνουν αργότερα λειτουργικοί στο σεξ!

Ο μαθησιακός χαρακτήρας του σεξ

Το σεξ μπορούμε να το μάθουμε όπως μαθαίνουμε μια ξένη γλώσσα. Όμως όλοι οι άνθρωποι δεν μαθαίνουν με την ίδια ευκολία ξένες γλώσσες.
Σε επίπεδο μάθησης υπάρχει και μια άλλη βασική έννοια που αφορά το σεξ: αυτή της βαθύτερης μάθησης. Ο τρόπος δηλαδή που λειτουργούμε τον πρώτο χρόνο της σεξουαλικής μας ζωής καταγράφεται στον εγκέφαλο ως βαθύτερη μάθηση και είναι συνήθως ο τρόπος που θα λειτουργήσουμε στην υπόλοιπη ζωή μας. Ανάλογες περιπτώσεις βαθύτερης μάθησης είναι ποιό χέρι χρησιμοποιούμε για να γράψουμε ή με ποιό χέρι κρατάμε το πηρούνι. Αν θελήσουμε αργότερα να αλλάξουμε χρειάζεται να μπούμε σε μια διαδικασία αρκετά επίπονη για να μάθουμε, π.χ., να γράφουμε με το άλλο χέρι.
Κλασικό παράδειγμα λανθασμένης μάθησης στο σεξ είναι η πρόωρη εκσπερμάτιση. Το γεγονός ότι δεν μάθαμε από την αρχή να ελέγχουμε το αντανακλαστικό της εκσπερμάτισης καταγράφεται στον εγκέφαλο ως βαθύτερη μάθηση. Όταν αντιληφθούμε ότι ο τρόπος που λειτουργούμε είναι λάθος και θελήσουμε να ελέγχουμε την εκσπερμάτιση, στην ουσία θα πρέπει να αλλάξουμε μια βαθύτερη μάθηση.
Άλλο κλασικό παράδειγμα μαθησιακής δυσκολίας είναι τα προβλήματα στύσης στη σεξουαλική επαφή που αντιμετωπίζουν οι άνδρες που ξεκινούν το σεξ σε μεγάλη ηλικία. Ενώ δεν αντιμετωπίζουν κανένα πρόβλημα στον αυνανισμό, αδυνατούν να λειτουργήσουν με μια σύντροφο. Στις περιπτώσεις αυτές, πέρα από τα ψυχολογικά προβλήματα, η αυνανιστική συνήθεια λειτουργεί ως βαθύτερη μάθηση.

Η «τέλεια» πρώτη φορά

Ο καταιγισμός εικόνων και πληροφοριών που δέχονται οι νέοι στην εφηβεία για καταπληκτικό σεξ με ατελείωτη ερωτική ικανοποίηση τους κάνει να φαντασιώνουν κάτι ανάλογο για τη δική τους πρώτη φορά στο σεξ.
Στην πραγματικότητα τα πράγματα εξελίσσονται τελείως διαφορετικά! Στις πρώτες επαφές δεν υπάρχει η δυνατότητα να ελέγχουμε την εκσπερμάτιση, με αποτέλεσμα να απογοητευόμαστε. Ανοργασμικές είναι συνήθως και οι πρώτες επαφές της γυναίκας, ιδιαίτερα αν ο σύντροφος κουβαλάει την ίδια απειρία.
Πολλοί άνθρωποι χρεώνουν στον εαυτό τους μια αποτυχημένη εμπειρία. Η «χρέωση» αυτή φορτίζει το άτομο με άγχος επίδοσης και φόβο αποτυχίας. Η φόρτιση αυτή αποτελεί αρνητικό παράγοντα στο να μάθουμε να λειτουργούμε καλύτερα. Έτσι οι πρώτες επαφές χωρίς γνώση και σωστές αντιλήψεις γύρω από τη σεξουαλικότητα αποτελούν συχνά την αρχή μιας μελλοντικής σεξουαλικής δυσλειτουργίας.
Για πολλά νεαρά άτομα η έλλειψη γνώσης λειτουργεί ως την αρνητική ψυχολογία με την οποία προσερχόμαστε στις εξετάσεις ενός μαθήματος τελείως αδιάβαστοι!

Το ζητούμενο
στη σεξουαλική επαφή είναι
η απόλυτη ικανοποίηση
των δύο συντρόφων.

Ποσότητα και ποιότητα στο σεξ

Το ζητούμενο στη σεξουαλική επαφή είναι η απόλυτη ικανοποίηση των δύο συντρόφων. Πολλοί άνθρωποι, κυρίως άνδρες, επειδή δεν εισπράττουν αρκετή ικανοποίηση από μια σεξουαλική επαφή επιχειρούν να βρουν ή να συμπληρώσουν την ικανοποίησή τους κάνοντας σεξ περισσότερες φορές σε μικρό χρονικό διάστημα. Αυτό συνήθως «ξενερώνει» τη σύντροφο, που χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να μπει σε διαδικασία ερωτικής διέγερσης και να φθάσει σε οργασμό.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα είναι ότι η δυνατότητα για επανάληψη περιορίζεται με την πάροδο της ηλικίας στον άνδρα, με αποτέλεσμα την έλλειψη επαρκούς ικανοποίησης. Η παρατήρηση αυτή έχει άμεση σχέση με το γεγονός ότι πολλοί άνδρες καταφεύγουν στους ειδικούς στην ηλικία των σαράντα χρόνων, τότε δηλαδή που χάνεται η δυνατότητα επανάληψης.
Ένα άλλο θέμα που αξίζει να σχολιαστεί είναι το πόσο έμπειρος νιώθει ένας άνδρας ή μια γυναίκα στο σεξ. Πολλοί άνδρες θεωρούν ότι η εμπειρία είναι συνώνυμη των πολλών ευκαιριακών επαφών με μεγάλο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων. Πολλές επίσης γυναίκες πιστεύουν ότι θα λύσουν ένα πρόβλημα ανοργασμίας αλλάζοντας συχνά ερωτικό σύντροφο. Όμως η εμπειρία αποκτάται καταρχήν από μια μακροχρόνια σχέση στα πλαίσια της οποίας είναι προτιμότερο να αντιμετωπίζουμε τη σεξουαλική δυσλειτουργία.

Τα πρότυπα και το «σοφιστικέ» σεξ

Ο καθένας από εμάς διαμορφώνει πρότυπα στον εγκέφαλό του τα οποία προσπαθεί να φτάσει ή να ξεπεράσει. Τα πρότυπα αυτά άλλοτε είναι ρεαλιστικά και προσβάσιμα, άλλοτε είναι πάνω από τα μέτρα της λογικής και των δυνάμεών μας. Στη δεύτερη περίπτωση κινδυνεύουμε να απογοητευτούμε ή να αποτύχουμε.
Τα πρότυπα όμως στο σεξ που μας παρέχει η κοινωνία απλόχερα είναι συχνά απρόσιτα για τον μέσο άνθρωπο. Για το λόγο αυτό μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού δεν είναι ικανοποιημένο από τη σεξουαλική του λειτουργία, αφού δεν πλησιάζει τα πρότυπα.
Το χλιδάτο περιβάλλον, τα εξεζητημένα εσώρρουχα και οι «σοφιστικέ» διαδικασίες κάνουν πολλούς ανθρώπους να δυσκολεύονται να λειτουργήσουν ερωτικά χωρίς αυτές τις προϋποθέσεις. Η ιστορία θυμίζει εκείνους που μπορούν να ικανοποιήσουν τη γεύση τους μόνο με ένα γκουρμέ πιάτο σ’ ένα χλιδάτο εστιατόριο.

Η παρεξηγημένη σεξοθεραπεία

Οι μαθησιακές δυσκολίες στο σεξ αντιμετωπίζονται άριστα με τη σεξοθεραπεία ζεύγους. Η θεραπεία αυτή βασίζεται σε ασκήσεις που υποδεικνύονται στο ζευγάρι από ειδικό σεξοθεραπευτή και τις οποίες δοκιμάζει το ζευγάρι στο χώρο του. Με τις ασκήσεις αυτές επιχειρείται η αλλαγή μιας λανθασμένης «βαθύτερης» μάθησης στο σεξ και η αντικατάστασή της με έναν ικανοποιητικό τρόπο λειτουργίας.
Το ζητούμενο είναι γιατί δεν τονίζεται επαρκώς από τους ειδικούς η ανάγκη καταφυγής σ’ αυτή τη θεραπευτική διαδικασία που δίνει άριστα αποτελέσματα. Ίσως γιατί όλοι μας έχουμε μπει στη λογική της χρήσης φαρμάκων και στη λογική της «ιατρικοποίησης» του σεξ!

[wt-tip]www.sexmedic.gr Ελληνικό Σεξολογικό Ινστιτούτο Ανοιχτή Γραμμή Δωρεάν Ενημέρωσης: 210.7233102 Ε-mail: info@sexmedic.gr[/wt-tip]